Testosterone là gì? Tại sao dân tập gym phải quan tâm?
“Anh tập hoài mà không lên cơ, ăn uống kỹ lắm rồi, nghỉ ngơi cũng ổn... nhưng vẫn không thấy body thay đổi gì cả.”
Đây là câu than thở quen thuộc mà các huấn luyện viên tại Dáng Việt nghe được hàng tuần.
Và không ít trường hợp, nguyên nhân không nằm ở bài tập hay chế độ ăn, mà lại đến từ một thứ ít ai để ý: testosterone – hormone sinh dục nam.
Vậy testosterone là gì? Vì sao gymer nam nào cũng nên hiểu rõ? Cùng Dáng Việt phân tích cho ra ngô ra khoai!
Testosterone là gì ?
Testosterone là một hormone sinh dục nam được sản xuất chủ yếu ở tinh hoàn. Dù phụ nữ cũng có testosterone, nhưng nam giới lại sở hữu lượng hormone này cao gấp 15–20 lần.
Testosterone đóng vai trò không thể thiếu trong việc phát triển cơ bắp. Bản chất của nó là một loại hoocmoon Steroid từ nhóm Androgen. Có mặt hầu hết trong tất cả các loài động vật. Đối với cơ thể con người thì Testosterone được sản xuất qua buồng trứng và tinh hoàn.
Vai trò của testosterone gồm:
- Phát triển đặc tính sinh dục nam (giọng trầm, mọc râu, cơ bắp)
- Kích thích tổng hợp protein – yếu tố chính để tăng cơ
- Duy trì ham muốn tình dục, khả năng cương dương
- Tăng mật độ xương, sản xuất hồng cầu
- Điều chỉnh tâm trạng, năng lượng, động lực
Hiểu nôm na: Testosterone là "xăng" của người đàn ông – thiếu nó thì dễ uể oải, ít động lực, xuống phong độ, khó có cơ bắp rõ nét.
Tại sao người tập gym càng cần testosterone khỏe mạnh?
Người bình thường đã cần testosterone, nhưng người tập gym thì càng phụ thuộc vào hormone này để:
- Tăng cơ nhanh hơn: testosterone kích hoạt quá trình tổng hợp cơ (protein synthesis)
- Giữ cơ khi siết mỡ: duy trì cơ nạc trong giai đoạn calorie thấp
- Đốt mỡ hiệu quả hơn: testosterone ảnh hưởng đến tỉ lệ mỡ bụng
- Tập khỏe – phục hồi nhanh: tác động lên hệ thần kinh, năng lượng và sự dẻo dai
Bảng so sánh khi testosterone cao vs thấp:
| Yếu tố | Testosterone cao | Testosterone thấp |
|---|---|---|
| Cơ bắp | Dễ lên cơ, form rõ | Khó lên cơ, cơ nhão |
| Mỡ bụng | Dễ đốt mỡ | Tích mỡ vùng eo |
| Sức bền | Tập bền, phục hồi nhanh | Dễ mệt, tụt sức nhanh |
| Sinh lý | Phong độ ổn định | Suy giảm ham muốn |
| Tâm trạng | Tự tin, năng lượng cao | Trầm cảm, dễ nản |
Dấu hiệu cho thấy bạn có thể thiếu testosterone
Không cần phải xét nghiệm máu mới biết, nếu bạn là gymer nam và thấy các dấu hiệu dưới đây, rất có thể bạn đang rối loạn testosterone:
- Tập đúng – ăn kỹ mà vẫn không lên cơ
- Bụng mỡ nhiều dù tập cardio đều
- Ngủ nhiều nhưng vẫn mệt, ít động lực
- Giảm hứng thú với chuyện “chăn gối”
- Tâm trạng thất thường, dễ stress
Một nguyên nhân phổ biến: thủ dâm quá mức hoặc ngủ thiếu, stress dài ngày làm giảm testosterone nội sinh.
6 cách tăng testosterone tự nhiên cho gymer
Không cần thuốc, chỉ cần thay đổi lối sống, bạn đã có thể tối ưu hormone này:
1. Tập bài compound (đa khớp) thường xuyên
Squat – Deadlift – Bench Press – Overhead Press giúp kích thích testosterone nhiều hơn các bài máy đơn lẻ.
2. Ngủ đủ 7–8 tiếng mỗi đêm
Thiếu ngủ = giảm testosterone trực tiếp. Ngủ ngon = phục hồi tốt = hormone khỏe.
3. Ăn chất béo tốt
Các loại thực phẩm như trứng, hạt, cá hồi, dầu ôliu rất cần thiết cho việc sản sinh hormone.
4. Quản lý stress
Stress → tăng cortisol → ức chế sản sinh testosterone. Đừng “ráng tập” khi đầu óc căng thẳng.
5. Giảm tần suất thủ dâm / quan hệ quá nhiều
Duy trì mức độ vừa phải giúp nội tiết ổn định và năng lượng tập luyện cao hơn.
Tham khảo thêm: Tập gym có nên kiêng quan hệ không?
6. Bổ sung vi chất: vitamin D – kẽm – magiê
Đây là “nhiên liệu” để sản xuất testosterone nội sinh. Có thể dùng thêm thực phẩm chức năng nếu cần.
Có nên tiêm testosterone để tăng cơ không?
KHÔNG – trừ khi có chỉ định y khoa!
Tiêm testosterone ngoại sinh (hay còn gọi là TRT – Testosterone Replacement Therapy) có thể:
- Làm teo tinh hoàn, vô sinh
- Gây mụn nặng, rụng tóc
- Rối loạn tâm lý, trầm cảm, dễ cáu
- Phải lệ thuộc thuốc cả đời
Rất nhiều gymer trẻ tuổi sử dụng steroid hoặc testosterone mà không hiểu hệ quả, dẫn đến mất hoàn toàn khả năng sản xuất hormone tự nhiên sau vài năm.
Tham khảo thêm:Tập gym có bị teo tinh hoàn không?
Lời khuyên từ Dáng Việt: Cơ bắp đẹp bắt đầu từ hormone khỏe
Đừng vội đổ lỗi do bài tập hay meal plan.
Nếu bạn:
- Tập đúng – ăn đúng – ngủ đúng mà không có kết quả
- Cơ thể ngày càng “đuối” dù rất nỗ lực
- Thấy phong độ “giường chiếu” đi xuống...
Hãy kiểm tra lại sức khỏe nội tiết tố của mình.
Và nếu bạn cần lộ trình tập luyện – ăn uống – lifestyle tối ưu testosterone tự nhiên, thì đội ngũ PT Dáng Việt luôn sẵn sàng hỗ trợ.
Đọc thêm các bài liên quan:
- Thủ dâm có làm mất cơ không?
- Tập gym có nên kiêng quan hệ không?
- Cách tăng testosterone tự nhiên
- Tập gym có giúp cải thiện sinh lý nam không?
- Tập gym có bị teo tinh hoàn không?
BÀI LIÊN QUAN